Mówi się, że trema nie zależy od ilości osób przed którymi występujemy, ale od ich ważności i strachu przed tym jak te osoby ocenią nasze wystąpienie.
Czym właściwie jest trema?
TREMA, wł. tremare – drżeć, bać się, łac. tremere – trząść się:
- zdenerwowanie aktora, mówcy, wirtuoza itp. przed występem i podczas występu publicznego (Kopaliński, W. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych),
– zaburzenie emocjonalne odczuwane w chwili publicznego występu. Wyuczone zachowanie (czy to aktora na scenie, czy studenta wobec egzaminatora) ulega w jednej chwili zatarciu, jest to jednak stan przejściowego zahamowania, gdyż po pewnym czasie uprzednio nabyta wiedza może być z powrotem uruchomiona. Trema jest objawem nadmiernego napięcia emocjonalnego i lęku. (Sillamy, N., Słownik psychologii).
JAK RADZIĆ SOBIE Z TREMĄ?
- dobrze przygotuj się do wystąpienia – opanuj potrzebną wiedzę, przemyśl i przygotuj dokładny scenariusz wystąpienia/szkolenia;
– przećwicz swoje wystąpienie przed lustrem, a jeśli masz możliwość: w gronie bliskich, przyjaźnie nastawionych osób;
- unikaj wprowadzania na szybko zmian w planie wystąpienia/szkolenia;
- miej pozytywne nastawienie: załóż, że słuchacze/uczestnicy szkolenia przyszli się czegoś dowiedzieć i będą chętnie Cię słuchać (mimo wszystko warto jednak mieć w pamięci jak postępować w trudnych sytuacjach szkoleniowych oraz z trudnymi uczestnikami szkolenia);
- stosuj pozytywne wizualizacje, wyobrażaj sobie jak prowadzisz swoje wystąpienie, szkolenie z pozytywnym przebiegiem;
– zwróć uwagę na to co jesz, pijesz dzień przed szkoleniem oraz w dniu szkolenia – zadbaj o pożywne, regularne posiłki i uważaj na ilość wypijanej kawy;
- zapewnij sobie odpowiednią ilość i jakość snu w noc przed szkoleniem;
- zadbaj o relaks przed szkoleniem: relaksująca kąpiel lub chłodny prysznic w zależności od upodobań, masaż, ćwiczenia rozluźniające mięśnie, zastosowanie technik głębokiego oddychania;
- załóż strój, biżuterię, które są adekwatne do sytuacji, ale w których jednocześnie czujesz się wygodnie i swobodnie – przed rozpoczęciem szkolenia sprawdź swój wygląd, stan makijażu i fryzury 🙂
- zadbaj o to, by zabrać na miejsce szkolenia sprzęt oraz wszystkie materiały i rekwizyty potrzebne do przeprowadzenia szkolenia;
- zjaw się na miejscu szkolenia odpowiednio wcześniej, abyś mógł zaaranżować przestrzeń w salce szkoleniowej, sprawdzić ustawianie i działanie sprzętu, rozłożyć materiały i rekwizyty szkoleniowe;
- przygotuj wodę, którą będziesz mógł popijać w trakcie szkolenia;
- a kiedy zaczną już pojawiać się Twoi słuchacze/uczestnicy Twojego szkolenia uśmiechaj się szeroko, staraj się przywitać z każdą przybyłą osobą, zamień kilka słów – dzięki temu oswoisz się z osobami przed którymi będziesz występować, poczujesz się bezpiecznie, a strach przed ich oceną i krytyką dzięki wzbudzonej sympatii stanie się mniejszy.
A na koniec pozwolę sobie zacytować anegdotę usłyszaną na jednym ze szkoleń:
,, Młoda uczennica pewnej znanej aktorki powiedziała jej któregoś dnia: – Proszę Pani, kiedy jestem na scenie, nie czuję tremy!”. Wielka aktorka odpowiedziała jej na to: ,, Niech się Pani nie martwi, pojawi się wraz z talentem” 🙂